Cyberprzestępstwa mogą mieć różną formę
ale każde z nich prowadzi do uzyskania korzyści majątkowych przez oszusta. Dlatego wyłudzają
dane do banku, do kont w social mediach itp.
Poniżej przeczytasz, jakie są największe
i najbardziej powszechne zagrożenia
ze strony cyberprzestępców.

Phishing (wyłudzanie informacji)

Podszywanie się (głównie przez telefon lub komunikatory typu messenger
czy whatsapp) pod zaufane osoby lub instytucje (np. banki, urzędy,
firmy kurierskie) w celu wyłudzenia danych wrażliwych, jak pin i login
do bankowości elektronicznej, danych osobowych jak numer PESEL
czy numer dowodu, numerów kart płatniczych itp. Nie wolno pod żadnym pozorem podawać żadnych z tych informacji, bo są one wytrychem
do kradzieży pieniędzy z konta.

Jak to działa? Cyberprzestępca dzwoni podając się na przykład
za pracownika banku i twierdzi, że właśnie nastąpiło włamanie
na twoje konto i on pomoże ci odzyskać pieniądze.
Większość ludzi w panice i obawie przed utrata swojego majątku, postępuje zgodnie ze wskazówkami rozmówcy, w tym podaje dane wrażliwe. Przestępny logują się na twoje konto i szybko wypłacają
z niego pieniądze na swoje konto.

Oszustwa finansowe / kradzież tożsamości

Uzyskanie dostępu do kont bankowych ofiary lub wykorzystanie jej
danych do zaciągania kredytów, zakupów na raty itp. Dlatego nie
można podawać nikomu swojego numeru PESEL oraz numeru i serii dowodu osobistego. Dzięki tym danym ktoś może wziąć na ciebie
pożyczkę typu „chwilówka” albo zrobić duże zakupy na raty.
Zdarzają się też przypadki kradzieży tożsamości, czyli udawanie
kogoś innego w celu popełniania przestępstw.

Dlatego też warto zainstalować aplikację mObywatel, w której jest
prosta i szybka opcja „Zablokuj PESEL„.

Złośliwe oprogramowanie (malware)

Instalowanie wirusów, trojanów, keyloggerów, spyware czy ransomware
na komputerze ofiary. Pojawia się najczęściej w wiadomościach e-mail łudząco przypominających prawdziwe, różnią się naprawdę niuansami,
jak inny adres email nadawcy czy lekko zmieniona grafika.

Ataki na konta (credential stuffing, brute force)

Automatyczne próby logowania do kont za pomocą danych wyciekłych
z innych serwisów. Skuteczne, gdy ktoś używa tego samego hasła
w wielu miejscach. Aby zminimalizować ryzyko, dobrze jest zmieniać regularnie hasła i konstruować je w sposób złożony, zawierając
małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne jak wykrzyknik czy średnik.


Oszustwa na portalach aukcyjnych i społecznościowych

Sprzedaż nieistniejących produktów, fałszywe zbiórki charytatywne, kradzież kont na Facebooku/Instagramie i wykorzystywanie ich
do dalszych oszustw. Nie należy przelewać pieniędzy za zakup czegoś
w internecie, z pominięciem oficjalnych kanałów sprzedaży.
Przykład: ktoś sprzedaje na grupie na facebookowej coś, co kosztuje powiedzmy 500zł, w okazyjnej cenie 200zł, pisze, że nietrafiony prezent
czy nieudany zakup. Informuje też, że wyśle towar po opłaceniu go. Oszustwo polega na tym, że pieniądze przelane, towaru brak
a konto na facebooku znika.


Skimming i ataki na terminale płatnicze

Pozyskiwanie danych z kart płatniczych poprzez fałszywe terminale
lub nakładki na bankomaty. Jeśli widzisz na bankomacie dziwnie wyglądające grube naklejki, jakieś odstające elementy albo nakładki, niezwłocznie zaprzestań korzystania z niego i zadzwoń do banku
(numer zawsze jest na bankomacie).


Silne i unikalne hasła

Stosuj różne hasła do różnych kont – jeśli ktoś złamie hasło do jednego logowania, będzie próbował użyć tego samego do innych serwisów. Dlatego muszą być różne.
Używaj menedżera haseł, np. Bitwarden, 1Password, KeePass.
Hasła, by być bezpieczne i trudne do złamania, powinny mieć
co najmniej 12 znaków, zawierać litery, cyfry i znaki specjalne.

Autoryzacja dwuetapowa (2FA)

Jest to logowanie się z użyciem dwóch sposobów, nie tylko samego loginu i hasła. Włącz 2FA tam, gdzie to możliwe (np. bankowość,
e-mail, media społecznościowe).
Najlepiej używać aplikacji uwierzytelniającej (np. Google Authenticator, Authy) zamiast SMS.

Uważaj na phishing

Nie klikaj podejrzanych linków w e-mailach, SMS-ach i wiadomościach.
Sprawdzaj dokładnie adresy nadawców. Nie instaluj aplikacji pojawiających się w reklamach.
Nie podawaj danych logowania na niesprawdzonych stronach.
Nigdy nie podawaj swoich danych gdy ktoś do ciebie dzwoni – pracownik Banku wie, do kogo dzwoni więc zwróci się do ciebie po imieniu i/lub nazwisku, nigdy nie poprosi cię o numer pesel ani login czy hasło do logowania.

Aktualizuj oprogramowanie

Regularnie aktualizuj system operacyjny, przeglądarkę, aplikacje i programy antywirusowe.
Ciągle dodawane przez producentów poprawki zabezpieczeń chronią przed znanymi lukami.


Kopia zapasowa (backup)

Regularnie twórz kopie zapasowe ważnych danych — lokalnie
(np. dysk zewnętrzny) i w chmurze.
Backup chroni przed utratą danych, np. w przypadku ataku ransomware.

Zabezpiecz sieć Wi-Fi

Używaj silnego hasła do sieci Wi-Fi.
Zmień domyślne hasło administratora routera.
Włącz WPA3 (jeśli dostępne), a co najmniej WPA2.

Edukacja i czujność

Regularnie ucz się o nowych zagrożeniach.
Informuj rodzinę i współpracowników o podstawach cyberbezpieczeństwa. Podeślij bliskim naszą stronę seniorzy.net
bo dzięki regularnej edukacji możemy się uchronić przed oszustwami.

Stopka z logami sponsorów wydarzenia